මතුපිටින් දකින දෑ සියල්ලෝ දකිති. ගුරු අන් අය නොදකින දෑ සොයා යති. යුග බැමි පුපුරවා, සීමා මායිම් බිද දමා ගැඹුරු මනසින් දුටු හෙල යුගය සොයා යෑම සංචාරයක් පමණක්ම නොව, කාලාත‍්‍රයේ කල සංචරණයකි. සංචාරය යනු අලුත් දෙයක් නොවේ. එහෙත් ගුරු සමග යන ගමන නැවුම් වු මගක් බව ඔබට හැගෙනු ඇත. රාවණ මහ මාලිගයේ ප්‍රධාන පිවිසුම් 4 න් තුනක් පිළිබඳ මා මේ වන විට හෙළි කර අවසානය. අද යෑමට අදහස් කරන්නේ... කළු දිය පොකුණ යැයි පැවසූ සැනින් අපේ සිහියට නැගෙන්නේ අනුරාධපුරය මිහින්තලා භූමියට ආසන්නයේ ඇති කලුදිය පොකුණ යි. දඹුල්ල නගරයේ සිට... අනුරාධපුර නගරය තුල ඇති හෙළ ඉතිහාසය හා බැඳුණු ස්ථාන බොහොමයක් පිළිබඳව අප කතා කළා. අද යන්නෙත් අදහස් කරන්නේ දේවානම් පියතිස්ස... වැලිගම මාතර මාර්ගයේ වැලිගම සිට කිලෝමීටර් එකහමාරක් පමණ දුරින් තරමක් ඇතුළට වන්නට ස්වභාවික කළුගලක නෙළා ඇති පිළිරුවක් වෙයි . එය... ගැටබරු රජ්ජුරු බණ්ඩාර යන නාමය පිළිබඳව බොහෝ දෙනා අසා ඇති මුත් රජ්ජුරු බණ්ඩාර දෙවොල වෙත ගොස් ඇත්තේ සීමිත පිරිසකි. මෙම... අපි අද යන්න බලාපොරොත්තු වෙන්නේ නිදා සිටින රූමතිය බලන්න. කවුරුද මේ නිදා සිටින රූමතිය කියලා කියන්නේ.. ඒ අන් කවරෙකුත් නොවෙයි... ඈත අතීතයේ සූර්ය වන්දනාව තුළින් සොබාදහමේ ශක්තිය උකහා ගත් අප මහින්දාගමනයත් සමඟම බෞද්ධයන් බවට පත්වීමු. වර්තමානය වන විට ලංකාව යනු... බණ්ඩාරවෙල සිට ඇල්ල නගරය පසුකර කිලෝමීටරයක් පමණ ඇල්ල වැල්ලවාය දෙසට ගමන් කරන විට දකුණු පසට දැඩි නැග්මක් සහිත පටු මාර්ගයක්... ලංකාවේ පිහිටි අති සංවේදී පරිසර කලාප අතරින් පිටවල පතනට හිමිවන්නේ විශේෂිත ස්ථානයකි. රිවස්ටන් යන ඉංග්‍රීසි හැඳින්වමෙන් හඳුන්වනු ලබන පිටවලපතන අතීතයේදී... අනුරාධපුරය කියූ සැණින් අපේ මතකයට නැගෙන්නේ අටමස්ථානයන්ය. බෞද්ධයාගේ මුදුන් මල්කඩ වූ ජය ශ්‍රී මහා බෝධීන් වහන්සේ සහ බුදුදහම රැගෙන ලංකාවට... බලංගොඩ සිට බදුල්ල මාර්ගයේ කිලෝ මීටර 10 ක් පමණ ගමන් කරන විට උග්ගල් අලුත්නුවර ඉපැරණි කතරගම දේවාලය වෙත ගමන් කිරීමට... අද අපි යන්න හිතන් ඉන්නේ කනත්තක් බලන්න. කනත්තක් කියල කිව්වම නම් ටිකක් ඔක්කොටම අමුතු හැඟීමක් එනවා. ඇයි මේ කනත්තක් බලන්න... බුදු රදුන් ලංකාවට වැඩම කල අවස්ථා කිහිපයෙන් අවස්ථා දෙකකදීම හේතුවෙන්නේ හෙළයන් අතර ඇතිවෙන්න ගිය යුද්ධයන්ය. යක්ඛ ගෝත‍්‍රය දෙකට බෙදිලා ජලය... කොළඹ නුවර මාර්ගයේ තිහාරිය හන්දියෙන් හැරී කිලෝ මීටර් තුනක් පමණ ගමන් කලවිට වෙල්යාය මැදින් එක් පසෙකින් බලන විට පෙනේ පුප්පගෙන... බුදුරජාණන් වහන්සේගේ පාද ස්පර්ශය ලත් කැලණි විහාරය පිළිබඳව අමුතුවෙන් කියන්නට දෙයක් නැත. එය පිහිටි තැනද නොදන්නා කෙනෙක් නැත. කැළණි පන්සල... කුකුළුවා විහාරය හා බැඳුණු කෛය රාජ්‍යය පිලිබදවත් එහි බිදවැටිම පිළිබඳවත් පෙර ලිපියක සඳහන් කළා. රජ පවුලේ අවසානය සිදු වූ ආකාරය... හෙළ ඉතිහාසය තුල අපෙන් සැඟව ගිය රාජධානි බොහොමයක් පවතී. එසේම මහාවංශය තුලින් නිසි ඇගයීමක් නොලත් රජවරු ද බොහොමයක් සිටිති. ඒ... සීතාවක රාජධානියේ මුදුන් මල්කඩ ලෙස සැලකෙන්නේ මානියම්ගම රජ මහා විහාරයයි. ඇළ මාර්ග දෙකකට මැදිව ගිරි දුර්ග ජල දුර්ග වන දුර්ග... පිටවලපතන නැතිනම් රිවස්ටන් කියලා කියන්නේ බොහෝ සිදුවීම් සඟවාගත් ප්‍රදේශයක් බව මා මෙයට පෙර කළ රූපවාහිනී වැඩසටහන් වලදී පෙන්වා දුන්නා මතක... මහියංගනං නාගදීපං - කළ්‍යාණං පදලාංඡනං දිවාගුහං දීඝවාපී - චේතියංච මූතියංගනං... යනුවෙන් අප සොළොස්මස්ථානයන් වන්දනා කරන විට සත්වනුවට අප වන්දනා කරන්නේ...Travel with guru
22 04 2020